Niestety w ostatnim czasie takie zdarzenia mają miejsce na polskich ulicach, co wywołuje wśród ludzi duże zaniepokojenie i strach. Fentanyl to on jest sprawcą tego procederu. Lekarze i organizacje walczące z narkomanią na całym świecie od lat przed nim ostrzegają. Substancja ta jest silnie uzależniającym syntetycznym opioidem przeznaczonym do leczenia intensywnego bólu, między innymi w przypadkach onkologicznych. Stosuje się go przede wszystkim w anestezjologii do wprowadzania pacjentów w tzw. śpiączkę farmakologiczną.  Fentanyl jest sto razy silniejszy od morfiny i uzależnia znacznie szybciej niż heroina. Można go dostać także w postaci leków wydawanych na receptę. 

Liczba fentanylu na czarnym rynku rośnie w zatrważającym tempie.  Występuje on w postaci pigułek, zastrzyków, lizaków lub proszku, który paruje w temperaturze 40°C, dlatego wielu narkomanów się tym środkiem inhaluje. Fentanyl jest również składnikiem dopalaczy, a narkomani stosują również mieszanki innych narkotyków z tym środkiem, które często bywają śmiertelne. Zażycie ww. substancji wywołuje błogostan, przyjemne otępienie, rozluźnienie mięśni, rozleniwienie, senność, delikatną euforię. Podobnie jak inne opioidy wywołuje wrażenie, że wszelkie problemy znikły. Niestety konsekwencje tej „przygody” są straszne, bowiem uzależnienie od fentanylu może pojawić się już po kilku dniach przyjmowani.

Leki opioidowe obarczone są potencjałem uzależniającym zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Objawem uzależnienia fizycznego jest zespół abstynencyjny. Po odstawieniu leku lub zmniejszeniu czy pominięciu jego dawki pojawiają się: rozdrażnienie, niepokój, bóle brzucha, biegunka, nadpotliwość, szybkie bicie serca, wysokie ciśnienie krwi oraz zaczerwienienie twarzy. Mniej znanymi i bagatelizowanymi objawami są: ziewanie, kichanie, wodnista wydzielina z nosa, łzawienie i bóle stawów.

Przyjęcie zbyt dużej dawki fentanylu często prowadzi do śmierci. W wyniku zbyt wysokiego stężenia fentanylu w surowicy mogą wystąpić:

• utrata przytomności
• drgawki
• omdlenia
• nadmierna senność
• nudności i wymioty
• znaczne spowolnienie lub zatrzymanie oddychania
• hipoksja - niedotlenienie mózgu i innych narządów
• śpiączka
• zatrzymanie akcji serca
• zgon

Przedawkowanie fentanylu jest stanem, który wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. W razie podejrzenia przedawkowania lub wystąpienia objawów, które sugerują taki stan, należy wezwać pogotowie ratunkowe.

Przyjmuje się, że dawka śmiertelna fentanylu to 2000 mikrogramów, czyli 2 miligramy!!!

Epidemia opioidowa może prowadzić do poważnych skutków m.in. społecznych, w tym do rozpadu rodzin, wzrostu przestępczości związanej z narkotykami i może stać się dużym obciążeniem dla systemu opieki zdrowotnej. 

Coraz częściej po używki sięgają nieletni, dzieci i młodzież. Dla młodych ludzi narkotyzowanie się jest szczególnie groźne, ponieważ organizm jest bardziej podatny na uzależnienie. Dlatego tak ważna jest edukacja dotycząca narkomanii. Istotnym elementem walki z problemem uzależnień od środków narkotycznych jest rozpowszechnianie informacji, co do możliwych skutków zażywania niebezpiecznych substancji, ich wpływu na życie i zdrowie.

W Polsce odnotowano dotychczas cztery zgony w wyniku zatrucia fentanylem. Tylko od początku 2024 roku Główny Inspektorat Sanitarny odnotował 48 przypadków zatruć niebezpiecznym narkotykiem.